เมืองคาร์บอนต่ำ คืออะไร? (Low Carbon City) ทำไมต้องสร้างขึ้นมา
ในปัจจุบันการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเป็นปัญหาระดับโลกที่ส่งผลกระทบทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เมืองต่างๆ ทั่วโลกเป็นแหล่งปล่อยก๊าซเรือนกระจกหลัก จากการทุกๆ กิจกรรมที่ผู้คนดำเนินชีวิตในแต่ละวัน เนื่องจากมีการใช้พลังงานในอาคาร, การคมนาคมขนส่ง, การใช้พลังงานไฟฟ้า-น้ำ-เชื้อเพลิงและบางเมืองมีโรงงานอุตสาหกรรมอยู่ในพื้นที่เมือง
ด้วยเหตุนี้ แนวคิดเกี่ยวกับการสร้างเมืองคาร์บอนต่ำ (Low Carbon City) จึงมีความสำคัญอย่างมาก เพื่อมาลดผลกระทบเหล่านี้ และช่วยให้การพัฒนาเมืองเป็นไปอย่างยั่งยืน มีแหล่งพลังงานทดแทนที่หมุนเวียนมาใช้โดยมีเป้าหมายเพื่อลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่เป็นหนึ่งในก๊าซเรือนกระจก ควบคู่ไปกับการยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนที่อาศัยในเมืองให้ดีขึ้น
แล้วเมืองคาร์บอนต่ำ (Low Carbon City) คืออะไร?
คือ แนวคิดในการพัฒนาเมืองที่มุ่งลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Greenhouse Gas Emissions) เพื่อช่วยลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ และส่งเสริมการใช้พลังงานหมุนเวียนหรือพลังงานที่ไม่สร้างมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม
และข้อดีของการมีเมืองคาร์บอนต่ำไม่ได้เป็นเพียงแค่แนวทางเพื่อการรักษาสิ่งแวดล้อม แต่เมื่อเราควบคุมปริมาณการปล่อยมลพิษและหันมาใช้ทรัพยากรให้คุ้มค่า ลดจำนวน แต่เพิ่มประสิทธิภาพมากขึ้น นี่คือข้อดีที่เมืองคาร์บอนต่ำจะได้เปรียบเมื่อเทียบกับเมืองที่ไม่ได้ควบคุมการปล่อยคาร์บอน
1. ส่งเสริมให้สุขภาพของคนในเมืองดีขึ้น : เมื่อมีอากาศที่สะอาดขึ้นจากการลดมลพิษทางอากาศและลดฝุ่น PM 2.5 รวมถึงมีค่าความชื้นที่เหมาะสม มีการถ่ายเทอากศที่โปร่งโล่ง ส่งผลให้ระบบทางเดินหายใจของคนในเมืองดีขึ้น ลดอัตราการเกิดโรคทางเดินหายใจและมีสุขภาพปอดที่ดี
2. มีความเป็นอยู่ภายในเมืองที่ดีขึ้น : พูดถึงคาร์บอนต่ำแล้วหลายคนน่าจะนึกถึงพื้นที่สีเขียว แน่นอนว่าเมืองที่มีพื้นที่สีเขียวและยังคงมีระบบนิเวศของสัตว์ท้องถิ่นและแมลงที่ยังคงอยู่ เป็นสิ่งสะท้อนว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านี้อยู่ภายใต้สภาพแวดล้อมที่ดี ขณะเดียวกันการที่ผู้คนมีพื้นสีเขียวได้สัมผัสกับธรรมชาติ ช่วยส่งเสริมสุขภาพกายและใจได้ดี เป็นพื้นที่เยียวยา พักผ่อน และแบ่งปันช่วงเวลาที่ประชาชนสามารถใช้พื้นที่สาธารณะ เช่น สวน เพื่อทำกิจกรรมยามว่างร่วมกัน
3. ต้นทุนการใช้ชีวิตที่ลดลง : เรื่องที่เห็นได้ชัดคือการมีอาคารประหยัดพลังงานที่ช่วยลดค่าไฟ ค่าน้ำและการใช้ขนส่งสาธารณะที่ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการเดินทาง เมื่อต้นทุนค่าใช้จ่ายด้านพลังงานและการคมนาคมลดลง ก็จะช่วยรักษาทรัพยากรที่นำมาใช้ ถือว่าเป็นทางเลือกในการลดต้นทุนการผลิตพลังงานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและประหยัดค่าใช้จ่ายของครัวเรือนได้
4. เศรษฐกิจในเมืองเติบโต : ต่อยอดจาก 3 ข้อก่อนหน้านี้ เมืองคาร์บอนต่ำเป็นแนวคิดที่พัฒนาระบบโครงสร้างของเมืองให้สามารถพึ่งพาตนเองให้ได้มากที่สุด โดยรบกวนธรรมชาติให้น้อยที่สุด เป็นการปรับปรุงเชิงสาธารณสุขที่ให้ความสำคัญกับสุขภาพ, ลดความแออัดของการใช้พื้นที่-การคมนาคม และบรรเทาความยากจนผ่านการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน การปรับปรุงอาคาร ตลอดจนการจัดการขยะให้เกิดประโยชน์หรือสร้างมูลค่าขึ้นมา ซึ่งโดยรวมทั้งหมดนี้ นำไปสู่ผลประโยชน์หลายอย่างในระดับเศรษฐกิจท้องถิ่นนั่นเอง
ก่อนจะจบบทความนี้ โครงการ Wazzadu Low Carbon Material Library มี 5 แกนหลัก หรือ Framework ที่สรุปว่าการจะสร้างเมืองคาร์บอนต่ำมีองค์ประกอบอะไรบ้าง
5 แกนหลักสำหรับ Low Carbon City Framework
การสร้าง Low Carbon City Framework จำเป็นต้องมีกรอบการดำเนินงานที่ชัดเจน เพื่อกำหนดแนวทางให้เมืองพัฒนาไปสู่เป้าหมายการลดการปล่อยคาร์บอนอย่างยั่งยืน ได้แก่
1. Energy Grid : ที่มาของระบบพลังงานของเมือง
2. Network Transportation : โครงข่ายระบบขนส่งสาธารณะของเมือง
3. Waste Management : การจัดการของเหลือใช้และขยะของเมือง
4. Water Supplier : การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำภายในเมือง
5. Building : การออกแบบอาคารภายในเมือง การเลือกใช้วัสดุและวิธีการก่อสร้าง
เห็นข้อดีและเหตุผลการสร้างเมืองคาร์บอนต่ำไปแล้ว หากสถาปนิกหรือผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์ หรือผู้บริหารเมืองและชุมชน ท่านไหนสนใจอยากปรึกษาการวางกลยุทธ์เกี่ยวกับเรื่อง Low Carbon City สามารถติดต่อได้ที่
Line OA : @innovatorx
ขอบคุณรูปประกอบจาก : https://www.archdaily.com
ผู้เขียนบทความ
ด้วยการเกณฑ์การประเมินคาร์บอนฯ ที่แบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. Low Carbon CFO (Carbon Footprint for Organization) : การประเมิน carbon footprint ขององค์กร
2. Low Carbon CFP (Carbon Footprint of Product) : การประเมิน carbon footprint ของผลิตภัณฑ์
ทั้งนี้เพื่อผลักดันให้ผู้ผลิตและผู้พัฒนาวัสดุที่มีความมุ่งมั่นในการลดคาร์บอนจากวัสดุที่จำหน่าย มุ่งสู่เส้นทาง Low Carbon material ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ทางโครงการมีการแบ่งเฟสที่บอกระดับว่าแต่ละองค์กรอยู่ที่จุดไหนแล้วบ้าง ได้แก่
Phase 1 : Committed เข้าร่วมโครงการ Wazzadu Low Carbon Material Library สู่เส้นทาง Low Carbon
Phase 2 : On-Track ยังคงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
Phase 3 : Achieved สามารถปล่อยคาร์บอนฯ ต่ำได้แล้วเมื่อเทียบจากครั้งก่อนๆ
หวังว่าห้องสมุดที่รวมวัสดุคาร์บอนฯ ต่ำนี้จะช่วยให้ทุกท่านได้พบกับวัสดุที่สามารถใช้ออกแบบให้เกิดเป็นสถาปัตยกรรมคาร์บอนต่ำได้จริง ... อ่านเพิ่มเติม