Low Carbon Material วัสดุคาร์บอนต่ำคืออะไร? มารู้จักเทรนด์วัสดุลดโลกร้อนเพื่อการออกแบบและการก่อสร้างที่ยั่งยืน
ในยุคที่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกลายเป็นวิกฤตระดับโลก การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจึงเป็นเรื่องที่ทุกภาคส่วนต้องให้ความสำคัญ โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมการออกแบบและการก่อสร้าง ซึ่งเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ปล่อยคาร์บอนสูงสุด
Low Carbon Material หรือวัสดุคาร์บอนต่ำ จึงกลายเป็นเทรนด์ที่กำลังมาแรง และเป็นทางเลือกสำคัญเพื่อสร้างอนาคตที่ยั่งยืน กับอีกแรงกดดันจากกฎระเบียบและนโยบาย Net Zero ที่หลายประเทศกำหนดนโยบายลดการปล่อยคาร์บอนในอุตสาหกรรมก่อสร้าง เช่น Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) ของ EU และมาตรฐาน Embodied Carbon ที่เข้มงวดขึ้น ทำให้ธุรกิจต้องปรับตัวโดยใช้วัสดุที่ลดการปล่อยคาร์บอน
ในบทความนี้ Wazzadu Low Carbon Material Library ขอพาทุกท่านไปรู้จักกับ Low Carbon Material เพิ่มมากขึ้นว่าสิ่งนี้มีนิยามความหมายและความสำคัญอย่างไรครับ
Cr.Archdaily
Low Carbon Material หรือ วัสดุคาร์บอนต่ำ คืออะไร?
หากจะให้กล่าวถึงนิยามแล้ว วัสดุที่มีคาร์บอนต่ำ (Low Carbon Material) หมายถึง วัสดุที่มีการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ต่ำกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับวัสดุทั่วไป โดยพิจารณาการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ตลอดวงจรชีวิตของวัสดุ ตั้งแต่การได้มาซึ่งวัตถุดิบ การผลิต การขนส่ง การใช้งาน รวมถึงการจัดการหลังการใช้งาน ซึ่งสามารถตรวจสอบได้จากการประเมินวัฏจักรชีวิต หรือจาก LCA
*LCA : Life Cycle Assessment
ทำไมวัสดุคาร์บอนต่ำถึงสำคัญ
จากข้อมูล UNEP 2020 พบว่าอุตสาหกรรมที่ปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์สูงที่สุดคือ "อุตสาหกรรมก่อสร้าง" คิดเป็น 39% ของการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ทั้งหมดทั่วโลกเลย จึงเป็นปัจจัยสำคัญที่อุตสาหกรรมการก่อสร้างต้องปรับตัวครั้งใหญ่ การเปลี่ยนมาใช้วัสดุคาร์บอนต่ำจะช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ช่วยบรรเทาปัญหาโลกร้อนและตอบโจทย์เป้าหมาย Net Zero ที่หลายประเทศกำลังมุ่งไปสู่เส้นทางนั้น
Cr.Archdaily
ตัวอย่างวัสดุคาร์บอนต่ำที่กำลังเป็นที่นิยม
1. คอนกรีตคาร์บอนต่ำ (Low Carbon Concrete) : คอนกรีตแบบดั้งเดิมมีขั้นตอนการผลิตมาจากปูนซีเมนต์ แต่คอนกรีตคาร์บอนต่ำใช้ส่วนผสมอื่นมาทดแทน เช่น เถ้าลอย (Fly Ash) และตะกรันเตาถลุงเหล็ก (GGBS) ที่ช่วยลดการปล่อยคาร์บอนได้มากเกือบครึ่งหนึ่งจากวิธีเดิม
2. วัสดุไม้ : ไม้สามารถกักเก็บคาร์บอนได้และมีคุณสมบัติในการดูดซับคาร์บอนจากอากาศผ่านกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง ทำให้ไม้มีค่าการปล่อยคาร์บอนที่ต่ำเมื่อเปรียบเทียบกับวัสดุก่อสร้างอื่นๆ ยิ่งไม้ที่ได้การรับรอง FSC (Sustainable Certified Wood) จะเป็นไม้ที่มาจากป่าไม้ที่มีการจัดการอย่างยั่งยืนและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม เท่ากับว่าเราเลือกใช้วัสดุไม้ที่ไม่สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและยังสนับสนุนการพัฒนาที่ยั่งยืนอีกด้วย
3. วัสดุรีไซเคิล : ในกลุ่มนี้ค่อนข้างจะมี Raw Material หลายประเภทที่นำสามารถวัสดุต่างๆ เช่น พลาสติก แก้ว หรือโลหะ กลับมาใช้ใหม่ด้วยกระบวนการรีเซเคิล นำไปทำความสะอาดแล้วบดละเอียดก่อนแปรรูปขึ้นมาใหม่ ซึ่งช่วยลดปริมาณขยะและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในกระบวนการผลิตแบบดั้งเดิม
4. วัสดุจากพืชและวัสดุชีวภาพ : เช่น ฟางข้าว เส้นใยกัญชง เปลือกจากผลไม้ตามไร่สวน ไม่ว่าจะเป็นข้าวโพด แอปเปิ้ลหรือแม้กระทั่งเชื้อราจากเห็ด ทั้งหมดนี้ล้วนเป็นวัสดุทางเลือกที่น่าสนใจ และมีธุรกิจ startup นำวัสดุเหล่านี้มา upcycling เพื่อเปลี่ยนเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้ตกแต่ง ซึ่งจุดเด่นของกลุ่มนี้อยู่ที่สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ ซึ่งช่วยลดปัญหาขยะและมลพิษไปในตัว
Low Carbon Material หรือวัสดุคาร์บอนต่ำ ไม่เพียงแต่เป็นเทรนด์ที่น่าติดตาม แต่ยังเป็นทางออกสำคัญในการแก้ปัญหาลดโลกร้อนและสร้างอนาคตที่ยั่งยืน โดยเฉพาะในโครงการที่ต้องการก่อสร้างอาคารเขียว (Green Building) อาคารประหยัดพลังงาน อาคาร Net Zero และโครงการที่ต้องการได้รับมาตรฐาน LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) เพื่อสนับสนุนการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม การเลือกใช้วัสดุคาร์บอนต่ำเป็นส่วนสำคัญอย่างยิ่งที่ช่วยสร้างโลกให้ดีกว่าเดิม
ผู้เขียนบทความ
ด้วยการเกณฑ์การประเมินคาร์บอนฯ ที่แบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. Low Carbon CFO (Carbon Footprint for Organization) : การประเมิน carbon footprint ขององค์กร
2. Low Carbon CFP (Carbon Footprint of Product) : การประเมิน carbon footprint ของผลิตภัณฑ์
ทั้งนี้เพื่อผลักดันให้ผู้ผลิตและผู้พัฒนาวัสดุที่มีความมุ่งมั่นในการลดคาร์บอนจากวัสดุที่จำหน่าย มุ่งสู่เส้นทาง Low Carbon material ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ทางโครงการมีการแบ่งเฟสที่บอกระดับว่าแต่ละองค์กรอยู่ที่จุดไหนแล้วบ้าง ได้แก่
Phase 1 : Committed เข้าร่วมโครงการ Wazzadu Low Carbon Material Library สู่เส้นทาง Low Carbon
Phase 2 : On-Track ยังคงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
Phase 3 : Achieved สามารถปล่อยคาร์บอนฯ ต่ำได้แล้วเมื่อเทียบจากครั้งก่อนๆ
หวังว่าห้องสมุดที่รวมวัสดุคาร์บอนฯ ต่ำนี้จะช่วยให้ทุกท่านได้พบกับวัสดุที่สามารถใช้ออกแบบให้เกิดเป็นสถาปัตยกรรมคาร์บอนต่ำได้จริง ... อ่านเพิ่มเติม
